Wanneer bent u aansprakelijk voor uw kinderen?

De Rechtswinkel adviseert:

Na enkele uren het allernieuwste racespelletje te hebben gespeeld, zijn de dertienjarige Levi en zijn vijftienjarige vriendje Kenzo het spelletje al helemaal beu. Wanneer ze besluiten om buiten te spelen, lopen ze langs de splinternieuwe rode sportwagen van Levi’s vader. Kenzo roept heel zelfvoldaan: “Ik heb al héél vaak samen met mijn vader op een parkeerplaats rondjes gereden!”. Hierna loopt Levi stilletjes naar binnen en pakt zonder dat zijn vader het merkt de autosleutels van de keukentafel. “Laat maar zien hoe goed je kunt rijden Kenzo”, zegt Levi. Kenzo kruipt vervolgens achter het stuur en rijdt soepeltjes weg. Het gaat echter al snel mis. De kinderen rijden door de voortuin van mevrouw Schothuis en scheppen enkele van haar zeer dierbare antieke tuinkabouters voordat de auto uiteindelijk tot stilstand komt tegen de voorpui van de pizzeria van meneer Calzone. Wonder boven wonder komen de kinderen er zonder kleerscheuren van af. Maar wie is er aansprakelijk voor de schade die de kinderen veroozaakt hebben?

Wat zegt het recht?

Als ouder/voogd draagt u in beginsel de verantwoordelijkheid voor onrechtmatige gedragingen van uw kind en de eventuele gevolgen daarvan. Hierdoor kunt u ook aansprakelijk gesteld worden voor ongelukjes, zoals het omstoten van een dure vaas. Bij een aansprakelijkheid voor dergelijke ongelukjes, in juridische termen een onrechtmatige daad genoemd, moet gedacht worden aan een gedraging van een kind waarmee op een onwettige of onbehoorlijke wijze een ander schade wordt toegebracht. Strafrechtelijke gedragingen vallen niet onder deze aansprakelijkheid.

Echter, de eventuele aansprakelijkheid hangt af van de leeftijd van het kind. In de wet zijn dan ook verschillende leeftijdscategorieën te onderscheiden.

Zo is een ouder/voogd altijd volledig aansprakelijk voor kinderen tot en met dertien jaar. Dit noemen we de risico-aansprakelijkheid van een ouder/voogd. Zij zijn aansprakelijk, zonder dat hen zelf een verwijt kan worden gemaakt.

Verwacht wordt dat kinderen van veertien en vijftien jaar meer verantwoordelijkheid kunnen dragen voor hun eigen daden. In dit geval dragen zowel de ouder/voogd als het kind zelf de verantwoordelijkheid. Om praktische redenen wordt vaak gekozen om de ouder/voogd aansprakelijk te stellen in verband met het verhalen van de schade. Echter, de ouder/voogd krijgt nu  wel de kans om aan de aansprakelijkheid te ontkomen! De ouder/voogd dient dan aan te tonen dat hem niet verweten kan worden dat hij de onrechtmatige gedraging van het kind niet heeft belet.
Kinderen van zestien en zeventien jaar oud zijn in principe zelf aansprakelijk voor de veroorzaakte schade. De ouder/voogd is pas aansprakelijk wanneer het kind niet aansprakelijk gesteld kan worden of omdat het kind financieel niets te bieden heeft.

Pas wanneer uw kind de leeftijd van achttien jaar heeft bereikt en dus meerderjardig is, is uw kind zelf volledig verantwoordelijk voor de gevolgen van zijn eigen gedragingen. U kunt hiervoor niet meer aangesproken worden.

Het bovenstaande is slechts een uiteenzetting van de algemene regels omtrent de aansprakelijkheidsstelling van een ouder/voogd voor onrechtmatige gedragingen van kinderen. De specifieke omstandigheden van het geval zijn van belang voor een eventuele aansprakelijkheid. Heeft u hierover vragen? Kom gerust langs op één van onze spreekuren!

Auteur: Manon van Eerten