Van huisjesmelkers tot illegaal downloaden en van stagevergoedingen tot het DUO. Studenten komen het recht overal tegen. Op ANS-Online geeft Rechtswinkel Nijmegen-Oost maandelijks uitleg over juridische zaken waar studenten mee te maken krijgen. Deze keer: de rechten van passagiers bij de vertraging of annulering van een vlucht.
Tekst: Lieke Oosterveld
Na urenlang op het internet te hebben gezocht naar de ideale vakantiebestemming, is dan eindelijk het moment aangebroken om de zomervakantie te boeken. Vanaf dat moment kan de voorpret écht beginnen. Nog even de laatste tentamens knallen en daarna zo snel mogelijk het vliegtuig in. Helaas komt het nog wel eens voor dat een vlucht is vertraagd. Als het om één of twee uurtjes gaat, is dit meestal niet zo’n ramp. Een vertraging van een halve dag of een geannuleerde vlucht kan de vakantiestemming echter behoorlijk bederven. Gelukkig heeft de Europese Unie aan gedupeerde vliegtuigpassagiers bepaalde rechten gegeven om het leed te verzachten.
Recht op compensatie
Bij een langdurige vertraging van ten minste drie uur of een annulering van de vlucht kan een passagier aanspraak maken op een financiële compensatie. Dit bedrag komt dan naast de eventuele terugbetaling van het vliegticket. De hoogte van de compensatie is afhankelijk van het aantal kilometers van de vlucht en kan op basis daarvan variëren tussen de 250 en 600 euro per passagier. Zo bedraagt de compensatie voor alle vluchten tot en met 1500 kilometer 250 euro en daarbuiten 400 euro. Voor vluchten naar een bestemming buiten de Europese Unie van meer dan 3500 kilometer kan de compensatie zelfs 600 euro bedragen.
Of een passagier recht heeft op een financiële compensatie, is van meerdere omstandigheden afhankelijk. In de eerste plaats zal bij een annulering worden gekeken hoe lang van tevoren een passagier hierover is geïnformeerd. Een passagier krijgt bijvoorbeeld geen compensatie als hij meer dan twee weken voor vertrek is geïnformeerd over de annulering. Is een passagier korter dan twee weken voor vertrek geïnformeerd over de annulering, dan heeft hij alleen echt op compensatie als het tijdstip van de vervangende vlucht te veel afwijkt van die van de geannuleerde vlucht.
Vervolgens kan de reden van de vertraging of annulering aan een financiële compensatie in de weg staan. Als de annulering of vertraging het gevolg is van zogeheten ‘bijzondere omstandigheden’, heeft een passagier namelijk geen recht op een financiële compensatie. Van zulke ‘bijzondere omstandigheden’ kan bijvoorbeeld sprake zijn bij zeer slechte weersomstandigheden, terrorisme of onaangekondigde stakingen van externe partijen. De achterliggende gedachte is dat het niet eerlijk is om de luchtvaartmaatschappij in zulke situaties verantwoordelijk te houden. Wel is vereist dat de luchtvaartmaatschappij alle redelijke maatregelen heeft genomen om de vertraging of annulering te voorkomen.
Recht op verzorging
Zodra er sprake is van een vertraging of annulering van de vlucht, heeft een passagier mogelijk ook recht op verzorging. Bij vluchten van 1500 kilometer of korter kan dit al vanaf een vertraging van twee uur. Gaat het echter om een vlucht van meer dan 1500 kilometer, dan heeft een passagier pas recht op verzorging bij een vertraging van drie uur. Voor vluchten naar een bestemming buiten de Europese Unie van meer dan 3500 kilometer moet er ten minste een vertraging van vier uur zijn.
De precieze inhoud van het recht op verzorging is heel erg afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Zo heeft een passagier recht op maaltijden en verfrissing, maar alleen als dit in een redelijke verhouding staat tot de wachttijd. Hiernaast heeft een passagier recht op een hotelovernachting als een verblijf van één of meer nachten noodzakelijk wordt. Het vervoer tussen de luchthaven en de accommodatie komt in dat geval ook voor rekening van de luchtvaartmaatschappij. Indien de luchtvaartmaatschappij deze verplichtingen niet nakomt, kunnen eventueel gemaakte kosten achteraf alsnog worden gedeclareerd. Het is daarom van groot belang de betaalbewijzen goed te bewaren. Hierbij geldt overigens wel de voorwaarde dat het geen buitenproportionele kosten mogen zijn ten opzichte van de extra wachttijd. Zo hoeft de luchtvaartmaatschappij bij een vertraging van twee uur niet de kosten te dragen voor drie uitgebreide maaltijden met bijbehorende drankjes.
Recht op terugbetaling of een andere vlucht
Bij een vertraging van ten minste vijf uur of het annuleren van de vlucht heeft de passagier een keuzemogelijkheid. Allereerst kan worden gekozen voor de volledige terugbetaling van het gekochte vliegticket. Een eventuele vervangende reis zal dan zelf moeten worden bekostigd. Hiernaast kan de passagier kiezen voor een andere vlucht, eventueel op een andere datum, onder vergelijkbare vervoersvoorwaarden. Als de passagier deze laatste optie kiest en in een hogere klasse moet worden geplaatst, mag door de luchtvaartmaatschappij geen bijbetaling worden gevraagd. Bij een plaatsing in een lagere klasse heeft de passagier daarentegen recht op terugbetaling van een gedeelte van de ticketprijs.
Conclusie
Een lange vertraging of zelfs een annulering van de vlucht kan heel vervelend zijn. Gelukkig heeft de Europese Unie vliegtuigpassagiers in die situaties verschillende rechten toegekend. In de meeste gevallen heeft een passagier recht op een maaltijd en indien nodig een hotelovernachting. Hiernaast bestaat het recht op alternatief vervoer of terugbetaling van het vliegticket. Ten slotte kan een passagier soms aanspraak maken op financiële compensatie voor de ongelukkige situatie. Heb je helaas zelf te maken met vertraging of wordt je vlucht geannuleerd? Kom dan langs bij Rechtswinkel Nijmegen-Oost en wij kijken graag wat wij voor jou kunnen betekenen!