Wanneer u door een ongeluk of ziekte niet meer in staat bent uw zaken te regelen, is het van belang dat iemand anders dit wél kan. Dit is mogelijk met een algemene volmacht. De algemene volmacht is bij u wellicht beter bekend als ‘levenstestament’. Dit begrip is echter verwarrend. Een testament heeft namelijk effect vanaf het moment dat de maker van het testament is overleden. Daarentegen heeft een algemene volmacht al werking vanaf het moment van ondertekening. Om een duidelijk onderscheid te creëren verkrijgt de term ‘algemene volmacht’ de voorkeur.
Een algemene volmacht is een akte, opgesteld door de notaris, waarin de ene persoon, de volmachtgever, ‘volmacht’ verleend aan een ander persoon, de gevolmachtigde. De gevolmachtigde verkrijgt hierdoor ‘vertegenwoordigingsbevoegdheid’. Dit wil zeggen dat hij in naam van de volmachtgever mag handelen.
Welke handelingen mag de gevolmachtigde dan verrichten? De vertegenwoordigingsbevoegdheid van de gevolmachtigde ziet op twee onderdelen. Ten eerste op medische aangelegenheden. De gevolmachtigde kan bijvoorbeeld een medische behandeling verzoeken of beëindigen. Hiernaast is de gevolmachtigde bevoegd om alles te regelen wat betreft financiële zaken. Veel echtparen zijn in de veronderstelling dat ze dit soort handelingen al namens elkaar kunnen verrichten, omdat zij in gemeenschap van goederen zijn gehuwd. Dit is echter niet zo.
De gevolmachtigde heeft geen onbeperkte bevoegdheden. Zo is hij niet in staat om namens de volmachtgever een testament te laten opmaken of een schenking te doen. Verder is van belang dat de gevolmachtigde geen verzoek tot euthanasie kan indienen namens de volmachtgever. Dit is een hoogstpersoonlijk verzoek dat de volmachtgever zelf zal moeten doen. Bij mensen die lijden aan dementie kan hier een probleem ontstaan, doordat zij zelf niet meer in staat zijn om hun euthanasiewens kenbaar te maken. Dit probleem kan worden voorkomen door tijdig bij de huisarts een schriftelijke wilsverklaring, inhoudende een verzoek om levensbeëindiging, af te leggen. Met deze verklaring geeft die persoon aan wanneer hij vindt dat er sprake is van ondraaglijk en uitzichtloos lijden en onder welke omstandigheden hij euthanasie wil. Nadat deze verklaring is afgelegd, is het van belang dat de verzoeker jaarlijks bij zijn huisarts bevestigt dat hij nog steeds achter zijn verklaring staat. Hierdoor zal de huisarts namelijk makkelijker overtuigd raken van zijn euthanasiewens.
De algemene volmacht is niet alleen gemakkelijk en efficiënt. Het is in sommige gevallen zelfs van groot belang om een algemene volmacht te hebben. Denk bijvoorbeeld aan de noodlottige situatie waarin u een ongeluk krijgt en in coma belandt of het geval waarin bij u de diagnose dementie wordt gesteld. In dit soort situaties voorkomt u een heleboel problemen door het hebben van een algemene volmacht. De gevolmachtigde echtgenoot is in dat geval toch in staat om bijvoorbeeld de echtelijke woning te verkopen. Als er geen algemene volmacht verleend zou zijn, zou voor deze verkoop toestemming moeten worden gevraagd bij de rechter. Kortom, het is voor iedereen verstandig om na te denken over de behoefte aan een algemene volmacht.
Auteur: Tijmen Zuidervaart