De Rechtswinkel adviseert:
Dat je gezondheid je grootste goed is, is een bekende zegswijze. En zo is het maar net, nietwaar? Een gezond leven willen we allemaal. Helaas lukt dat niet altijd en voor iedereen komt vroeg of laat dan ook het moment dat medisch ingrijpen niet meer te vermijden is. Uiteraard levert dit veel spanning en vragen op over de behandeling zelf, maar mogelijk ook over uw rechten als patiënt. Dan is het fijn om te weten dat ons recht patiënten goed beschermt. Op basis van de behandelovereenkomst die u als patiënt met de zorginstelling of de hulpverlener aangaat, heeft u veel rechten. Van enkele bespreek ik hieronder de hoofdlijnen.
Allereerst heeft u, als patiënt, recht op goede zorg. Elke medicus heeft namelijk de plicht om als goed hulpverlener zorg te bieden. Dat houdt in dat hij u moet helpen volgens de geldende regels in de beroepsgroep. Als de arts niet als goed hulpverlener handelt, dan is hij, of de zorginstelling, aansprakelijk.
Ten tweede heeft u recht op informatie over de behandeling op een manier die u kunt begrijpen. De hulpverlener moet controleren of u de informatie ook daadwerkelijk heeft begrepen. De informatie die hij u moet geven moet in het bijzonder gaan over het soort behandeling, eventuele alternatieven, de risico’s en de prognose. Daarnaast heeft u het recht om te worden geïnformeerd over gemaakte fouten. Omdat u voor elke behandeling toestemming moet geven, is het recht op informatie een heel belangrijk recht. Het is echter wel zo dat de arts er in het belang van de behandeling voor mag kiezen om bepaalde informatie (nog) niet te delen als dat volgens hem beter is voor u. Ook mag u weigeren om informatie te ontvangen.
Hierboven kwam het derde recht al even aan de orde: een arts mag u alleen behandelen als u toestemming geeft. Soms mag de arts die toestemming echter veronderstellen. Dat is bijvoorbeeld zo als de patiënt bewusteloos wordt binnengebracht. Het recht om toestemming te geven houdt ook in dat u behandeling mag weigeren. Als u dat wilt, is het verstandig om daarover een schriftelijke verklaring op te stellen en die bij u te dragen en aan uw (huis)arts en familie te geven.
Het vierde recht van een patiënt is het beroepsgeheim van de arts. Dat klinkt wat bijzonder, maar het beroepsgeheim van een arts is gebaseerd op het recht van de patiënt dat zijn geheim wordt bewaard. Dingen die u aan een arts vertelt, moet hij geheim houden. Dit heet de zwijgplicht. Hij mag de informatie alleen delen met zijn collega’s als dat voor uw behandeling nodig is. Hij hoeft er niet over te getuigen in een eventuele rechtszaak.
Tot slot heeft u als patiënt recht op privacy. Dat gaat zowel om uw medische dossier als in het ziekenhuis zelf. U mag bijvoorbeeld zelf altijd uw dossier inzien, maar verder moet dat goed beschermd worden. Wanneer u op een zaal ligt moet het ziekenhuis bij privacygevoelige handelingen of gesprekken ervoor zorgen dat uw privacy gewaarborgd is.
Tot zover uw rechten. Wat zijn nu uw plichten? De wet noemt er twee: u moet de hulpverlener betalen en u moet hem eerlijk informatie geven. Een plicht om de hulpverlener te informeren houdt verband met zijn plicht om u goed te helpen. Dit kan hij alleen doen als hij weet wat er met u aan de hand is.
Heeft u vragen over de toepassing van patiëntenrechten in uw situatie of wilt u weten wat u kunt doen bij schending van uw patiëntenrechten? Kom dan langs op een van onze spreekuren!
Auteur: Wouter de Vries