Ze kunnen u niet ontgaan zijn: de boetes voor het houden van onvoldoende afstand. Wie in een groep van meer dan drie personen te weinig afstand hield, kon tot 1 juni een boete van €390,- krijgen. Gezinnen waren van deze regel uitgezonderd, maar studenten, vriendengroepen en anderen voelen nog steeds het gat in hun portemonnee of de leegte op hun bankrekening. Ook een strafblad als gevolg van de boete werd in de media meerdere malen genoemd. Vanwege de vaak veranderende regels bestond – en bestaat – de nodige onduidelijkheid over wat nu wel en wat vooral niet mag. Nu de coronamaatregelen per 1 juni opnieuw zijn veranderd, is de situatie niet veel duidelijker. Wat zijn nu precies de gevolgen van een coronaboete? En zit de boete voor het niet dragen van een mondkapje net zo in elkaar?
Kort gezegd is de ‘coronaboete’ een boete voor het overtreden van de coronamaatregelen, die zijn vastgelegd in een noodverordening. Doorgaans werd de boete opgelegd voor een verboden samenkomst, of het onvoldoende afstand houden in een groep van meer dan drie personen. De coronaboete is een zogenaamde ‘strafbeschikking’. Dat is een manier van strafoplegging door het Openbaar Ministerie, waar geen rechter aan te pas komt. In wezen is het OM dus zowel aanklager als rechter. Het gevolg van een strafbeschikking is dat de overtreder, naast een forse boete, meteen een strafblad krijgt.
Met een strafbeschikking hoeft u niet zomaar akkoord te gaan. Als u vindt dat de strafbeschikking onterecht is, kunt u in ‘verzet’ gaan. Door in verzet te gaan, dwingt u het OM nogmaals naar uw situatie te kijken. Blijkt de boete of strafbeschikking niet in orde, bijvoorbeeld omdat de gedraging niet duidelijk genoeg is omschreven? Dan zal de Officier van Justitie overgaan tot een sepot, een soort kwijtschelding. Vindt de Officier daarentegen dat de strafbeschikking wel terecht is? Dan wordt het oordeel aan de rechter overgelaten. Uit onderzoek van de NOS blijkt dat bijna de helft van de coronaboetes niet in orde is. Het loont dus vaak om in verzet te gaan.
Wanneer de strafbeschikking definitief is, kan dat gevolgen hebben voor een Verklaring omtrent het Gedrag (VOG). Bij de aanvraag van een VOG wordt namelijk gekeken naar het strafblad van de aanvrager. Dat wil echter nog niet zeggen dat een VOG altijd wordt geweigerd als u een strafblad heeft. Een VOG wordt namelijk alleen geweigerd, als het gepleegde strafbare feit relevant is voor het doel waarvoor de VOG wordt aangevraagd. Een veroordeeld pedofiel zal bijvoorbeeld nooit een VOG krijgen, wanneer hij bij een kinderopvang wil werken. Een aspirant-loodgieter daarentegen zal naar alle waarschijnlijkheid geen last hebben van een strafblad, als daar alleen overtreding van de coronamaatregelen op staat.
Per 1 juni is het weer toegestaan om met meerdere personen samen te komen, mits voldoende afstand wordt bewaard. In plaats daarvan gelden andere maatregelen, zoals een mondkapjesplicht in het openbaar vervoer. Wie geen mondkapje draagt, wordt gestraft met een boete van €95,-. Het dragen van een sjaal of zakdoek mag niet. Het dragen van een medisch mondkapje is onwenselijk, maar mag wel. Anders dan bij de eerdere coronaboete, leidt de ‘mondkapjesboete’ niet tot een strafbeschikking of strafblad. Hoewel het vanzelfsprekend niet de bedoeling is om zonder mondkapje met het openbaar vervoer te reizen, zijn de gevolgen van de mondkapjesboete dus een stuk milder dan van de coronaboete.
Auteur: Stijn Bouwmeister