Voor de meeste studenten is het misschien al bijna een jaar geleden dat ze voor het laatst genoten hebben van een goed studentenfeestje. Zodra het weer mag, zal het ene na het andere studentenhuis menig student uitnodigen om de ‘schade’ in te komen halen. Het is dan belangrijk om na te denken over hoe je dat feest gaat organiseren. Voor je het weet, heb je namelijk een boete te pakken voor het overtreden van de Drank- en Horecawet (DHW). Zo kregen drie bewoners van een studentenhuis in Wageningen in 2019 nog een boete van zo’n 4000 euro. Hoe zorg je ervoor dat dit jouw studentenhuis niet overkomt?
Café ‘t Studentenhuis
Een huisfeestje geven is, onder normale omstandigheden, gelukkig niet verboden en het schenken van de bijbehorende alcohol ook niet. Zodra je echter geld voor die drank vraagt, steekt het anders in elkaar. De wet spreekt dan van verkoop en dat mag niet zonder vergunning. Zodra je alcohol verkoopt, oefen je namelijk een horecabedrijf uit. In de Drank- en Horecawet is bepaald dat het verboden is een horeca- of slijterijbedrijf uit te oefenen zonder vergunning. Een studentenhuis zal niet snel een slijterij zijn, daarvoor moet er sprake zijn van verkoop om mee te nemen. Een horecabedrijf is het echter wel. Volgens de wet is er namelijk sprake van een horecabedrijf als er alcohol verkocht wordt om op die plek te consumeren. Zelfs wanneer je entree vraagt maar de drankjes vervolgens gratis aanbiedt, oefen je een horecabedrijf uit en ben je vergunningsplichtig. De wetgever ziet dat namelijk als indirecte betaling voor alcohol.
Beste burgemeester…
Degene die denkt nu snel een vergunning aan te vragen bij de burgemeester om alsnog dat feestje te kunnen vieren, komt bedrogen uit. Om een vergunning te krijgen moet je namelijk voldoen aan strenge voorwaarden. Er moet een leidinggevende aanwezig zijn die minstens 21 jaar oud is, beschikt over een Verklaring Sociale Hygiëne en van onbesproken levensgedrag is. Dat laatste houdt in dat er geen sprake mag zijn van een relevant strafbaar verleden, denk aan een horecaontzegging opgelegd aan een leidinggevende na diens betrokkenheid bij een vechtpartij in een café. Een Verklaring Sociale Hygiëne geeft aan dat de leidinggevende gedegen kennis heeft van het runnen van een horecabedrijf, zoals kennis over hygiëne en veiligheid, en dat deze persoon zijn bijzondere verantwoordelijkheid kan waarmaken. Je kunt zo’n verklaring krijgen door een cursus te volgen en een examen hierover af te leggen. Daarnaast moet het studentenhuis nog voldoen aan bouwtechnische vereisten, zoals een ruimte met een vloeroppervlakte van ten minste 35 vierkante meter en een hoogte van 2,4 meter, ten minste twee toiletten en een mechanische ventilatie-inrichting. Als je de vergunning om drank te mogen schenken eenmaal hebt weten te bemachtigen, vervalt die in principe niet. De vergunning is echter persoonsgebonden, wat inhoudt dat zodra een bewoner uit het huis vertrekt, deze niet meer op de vergunning mag staan. Grote kans dat de moed je in de schoenen zakt, maar er is nog een mogelijkheid.
Het is namelijk mogelijk een ontheffing aan te vragen bij de burgemeester. Deze ontheffing zorgt ervoor dat je toch drank mag schenken, ondanks dat dit eigenlijk verboden is. Deze ontheffing kan alleen aangevraagd worden voor zwak-alcoholhoudende dranken, zoals bier en wijn. De eis voor het bezitten van een Verklaring Sociale Hygiëne en de bouwtechnische vereisten komen te vervallen, maar de leeftijdseis en de eis van het onbesproken gedrag blijven. Dat maakt het ook voor ondernemers en burgers mogelijk alcohol aan te bieden op bijvoorbeeld een kleinschalig evenement, zoals een buurtfeest. Ook met een ontheffing moet de verstrekking van alcohol plaatsvinden onder toeziend oog van een leidinggevende. De burgemeester kan voorwaarden stellen aan de ontheffing, zoals tijdsgrenzen waarbinnen alcohol geschonken mag worden en vereisten aan de inrichting, denk aan een maximum aan tappunten.
Toezichthouder op de stoep, en dan?
Vind je dat allemaal te veel moeite en neem je de gok om zonder vergunning tegen betaling drank te schenken op je huisfeestje? Dat kan je duur komen te staan. Er wordt niet vaak beboet, maar een overtreding van de Drank- en Horecawet kan aardig in de papieren lopen. Wanneer toezichthouders ontdekken of zelfs vermoeden dat achter jouw voordeur alcohol wordt verkocht, mogen zij zonder toestemming naar binnen. Als er alcohol verkocht wordt zonder vergunning of als er niet wordt voldaan aan de voorwaarden bij de ontheffing zal er doorgaans eerst worden gewaarschuwd. Mocht na de waarschuwing niets veranderen, kan de burgemeester een zogenaamde bestuurlijke boete opleggen aan de verkoper. Die kan oplopen tot wel 1360 euro per lid van de organisatie. In een studentenhuis zijn al gauw alle bewoners betrokken en dus allemaal lid van de organisatie. In bepaalde gevallen, zoals bij gevaar voor gezondheid of veiligheid van de mens, moet er zelfs strafrechtelijk worden vervolgd. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer je een student, die al volledig de weg kwijt is, alcohol blijft verkopen.
Aan zo’n vergunning zijn veel eisen verbonden, waardoor het handiger is een ontheffing aan te vragen bij de burgemeester voor een eenmalig feest. Mocht dat allemaal veel te veel moeite zijn en krijg je ook al geen ontheffing, dan kun je het voorkomen door iemand het bedrag voor te laten schieten en achteraf te delen door de bezoekers. Dat is misschien niet heel praktisch, maar het kan je uiteindelijk een hoop gedoe schelen. Er is dan namelijk geen sprake meer van verkoop. Nu alleen nog even wachten tot we van de anderhalve meter teruggaan naar de meter, maar dan de meter zoals studenten die kennen!
Auteur: Guus Joosten