Koen Bakker was van januari 2014 tot februari 2017 actief bij Rechtswinkel Nijmegen-Oost. Hij heeft daarnaast van september 2015 tot december 2016 de functie van voorzitter bekleed. Koen heeft zowel de master Notarieel Recht als de Onderzoeksmaster Onderneming & Recht cum laude afgerond. Momenteel is hij aan de Radboud Universiteit verbonden als promovendus in het ondernemingsrecht en werkt daar als docent (notarieel) ondernemingsrecht.
Waarom heb je ervoor gekozen om bij een rechtswinkel te gaan? En waarom in het bijzonder bij Rechtswinkel Nijmegen-Oost?
Ik wilde graag iets inhoudelijks toevoegen aan mijn studententijd. Door een studieperiode in Londen, met allemaal gedreven medestudenten, kreeg ik de behoefte om mijn studie serieuzer aan te pakken. Ik had de behoefte om vaardigheden te leren die je óók kunt gebruiken als je eenmaal bent afgestudeerd. Dit kan natuurlijk in de vorm van een sociale verrijking door lid te worden van een gezelligheidsvereniging, maar de rechtswinkel was voor mij de perfecte combinatie van een sociale en een inhoudelijke toevoeging. Ik heb destijds gekozen voor Rechtswinkel Nijmegen-Oost omdat deze hoog stond aangeschreven.
Wat kun je vertellen over je eerste spreekuur?
Ik weet nog dat ik het best eng vond. Je weet namelijk niet wat je kunt verwachten. Je moet gesprekken gaan voeren met mensen die niet dezelfde kennis hebben als jij en dat vond ik in het begin erg spannend. Gelukkig heb je dan een mentor met al veel ervaring om op terug te vallen – dat maakte het uiteindelijk minder eng.
Voorafgaand aan het spreekuur maakten mijn mentor en ik de wachtkamer klaar. Op het spreekuur volgde ik de gesprekken en probeerde ik zelf ook vragen te stellen aan de cliënt. Ik wilde het graag meteen zo goed mogelijk doen en laten zien wat ik kan. Hierdoor legde ik te veel druk op mezelf. Het lukte daardoor niet goed om vragen te stellen – en als ik dan een vraag stelde, was deze veel te ingewikkeld geformuleerd voor de cliënt. Gaandeweg leer je bij de rechtswinkel stapsgewijs het gesprek aan te gaan. Je leert echt praten met mensen, met ieder mens. Dit is een belangrijke vaardigheid om te hebben, ongeacht waar je na de rechtswinkel terechtkomt. Aan de lezers zou ik mee willen geven om vooral dingen te doen die je spannend vindt, zo blijf je namelijk groeien. Je kunt immers beter falen in iets dat je hebt geprobeerd, dan het niet hebben geprobeerd. Een verschrikkelijk cliché, maar echt waar.
Je bent nu promovendus en werkt als docent. Heeft de rechtswinkel je geïnspireerd en/of voorbereid op deze werkzaamheden?
Ik denk dat er uiteindelijk meerdere factoren zijn geweest die mij deze richting op hebben gestuurd. Ik ben allereerst heel gericht rechten gaan studeren: mijn plan was me te specialiseren in het internationaal handelsrecht, vooral intellectuele-eigendomsrecht. Tijdens mijn studie raakte ik aangetrokken door het ondernemingsrecht. Ondernemingsrecht, net zoals politicologie (mijn eerste studie), gaat om machtsverhoudingen tussen actoren. Voorts waren er bij de rechtswinkel andere rechtswinkeliers die eenzelfde soort ambitie hadden als ik, en de onderzoeksmaster zijn gaan doen. Zij wilden net als ik een inhoudelijke nevenactiviteit en hebben daarom bewust gekozen voor een rechtswinkel met een serieus karakter. Ik heb mij door mijn collega-rechtswinkeliers niet alleen laten inspireren, ook kon ik mij optrekken aan hen. Daarnaast heb ik ook van hen geleerd dat werken niet alles is. Gezelligheid is ook heel belangrijk. De rechtswinkel heeft daarin een goede balans. Ik zie diezelfde ‘work/life balance’-exercitie nu ook terug tijdens het promoveren.
De rechtswinkelwerkzaamheden zijn ook een goede voorbereiding geweest op mijn onderzoeksmaster. Bij de rechtswinkel worden je schrijfvaardigheden verbeterd en leer je juridisch complexe stukken makkelijk uit te leggen. Als docent zie ik vaak dat studenten kunnen verbeteren in hun schrijfvaardigheid. Hier wordt tijdens de studie tenslotte weinig aandacht aan besteed – een groot gemis, vind ik. Ik denk dat er geen betere en meer laagdrempelige manier is om aan deze vaardigheden te werken dan bij Rechtswinkel Nijmegen-Oost.
Wat is hetgeen bij de rechtswinkel waar je het meest van hebt geleerd?
Zonder twijfel is dat cliëntcontact. Het is ontzettend moeilijk om complexe dingen op een eenvoudige manier aan mensen uit te leggen. Door les te geven op de universiteit word ik hier steeds beter in, maar ingewikkelde zaken simpel uitleggen heb ik in eerste instantie geleerd bij de rechtswinkel. Je leert daar ook wel veel over het arbeidsrecht en het huurrecht, maar mijn belangrijkste leerpunt is toch echt geweest: kunnen praten met iedereen en dingen kunnen uitleggen aan iedereen. Of het een cliënt is die langskomt op spreekuur, een medewerker bij de Albert Heijn of een student op de universiteit.
Was de rechtswinkel wat je ervan had verwacht?
Mijn tijd bij de rechtswinkel was veel meer dan ik ervan had verwacht. Voordat ik bij de rechtswinkel kwam, had ik gedacht dat het leuk zou zijn. Ik had echter niet gedacht dat ik zoveel vrienden aan mijn rechtswinkeltijd zou overhouden. Alle rechtswinkeliers uit mijn tijd zijn hun eigen weg gegaan en op ontzettend mooie posities terecht gekomen. We spreken elkaar niet vaak meer, maar als ik ze weer zou spreken zou het in één keer weer helemaal koek en ei zijn!
Auteurs: Julia Day, Floris Hutter, Simeon Meelhuijsen & Avalanche Straal