Het is een zomerse vrijdagmiddag en huisgenoten Anna en Rosa genieten van een lekker drankje op het terras van café ‘In de Roode Voet’ bij de Grote Markt in Nijmegen. Nadat ze weer helemaal zijn bijgepraat over elkaars levens, komt Anna met een idee: “Laten we elkaar eens uitdagen! Degene die aan het eind van de maand de meeste push-ups kan doen, wint.” De verliezer moet drie maanden lang de afwas doen.”
Rosa houdt wel van een uitdaging en stemt meteen in met het aanbod van Anna. Gedisciplineerd als Anna is, weet ze eigenlijk al meteen dat ze de challenge zal gaan winnen. Ze twijfelt er alleen aan of Rosa de afspraken als potentiële verliezer daadwerkelijk zal nakomen en vraagt zich af wat het Nederlands recht hierover zegt. Gelukkig weet Anna de archieven van de rubriek ‘Je Goed Recht’ in het ANS te vinden.
Lekker met de meiden overeenkomsten sluiten
Toen de meiden gezellig samen op het terras aan het kletsen waren, deed zich een magisch, sprookjesachtig juridisch fenomeen voor: er kwam een overeenkomst tot stand. Hiervoor is vereist dat de ene partij een aanbod doet, en de andere partij dit aanbod aanvaardt. Toen Anna haar huisgenoot uitdaagde, aanvaardde Rosa dit aanbod meteen, en op het moment van aanvaarden kwam de overeenkomst tussen Anna en Rosa tot stand. Hierbij verdient het opmerking dat bij overeenkomsten al snel wordt gedacht aan stukjes papier met letters erop, maar dat is niet vereist. Een overeenkomst kan ook mondeling tot stand komen, zoals in het geval van Anna en Rosa.
Hoezo overeenkomst? Bewijs maar!
Dat de overeenkomst niet op schrift staat is echter niet zonder nadelen. Wil de ene partij de andere aan zijn afspraak houden, dan is het belangrijk om te kunnen bewijzen dat er een overeenkomst is gesloten. Dat wordt moeilijk wanneer het enkel aankomt op het woord van beide partijen. In Nederland geldt namelijk de hoofdregel ‘wie stelt moet bewijzen’.
Het zou daarom beter zijn als er een akte is van de overeenkomst. Een akte klinkt meteen uitgebreid en duur, maar dat hoeft niet zo te zijn. Stel dat de meiden gewoon even het eerste het beste bierviltje hadden gepakt en daarop hun afspraken hadden geschreven, dan is dit een juridisch geldige akte. Dit bierviltje met de afspraken erop dient vervolgens als bewijs dat er een overeenkomst tot stand is gekomen.
De boel verklikken bij de rechter
Wanneer een overeenkomst niet wordt nageleefd door een van de contractspartijen, kan dit uitmonden in een juridische procedure. Wanneer je een juridisch geldige overeenkomst sluit, ben je namelijk in principe verplicht om je daaraan te houden. Kom je de afspraken niet na, dan kan de ander schadevergoeding eisen of jou verplichten om de afspraken alsnog na te komen. Een manier om dit te bewerkstelligen, is om bij jou langs te gaan om je een pak slaag te verkopen. Gelukkig geldt er een verbod op eigenrichting: onze juridische problemen worden in de rechtszaal opgelost, met woorden.
Het is echter niet vanzelfsprekend dat een juridisch conflict leidt tot een rechterlijke procedure. In Nederland geldt de stap naar de rechter namelijk in principe als laatste middel. Er wordt in de regel eerst geprobeerd om het probleem buiten de rechtszaal op te lossen. Hierbij kan een bemiddelaar helpen. Naar de rechter gaan kost nou eenmaal veel tijd en geld, en dat zijn twee middelen waar wij als studenten normaliter niet zo veel van hebben.
Kletspraat met juridische gevolgen
Als Anna vreest dat Rosa de afspraken niet zal nakomen, is het handig voor haar om te weten dat zij een juridisch geldige overeenkomst heeft gesloten met Rosa. Dit betekent dat er in principe juridische gevolgen aan verbonden kunnen worden als Rosa de afspraken niet nakomt. Mogelijk kan zij dan verplicht worden om de afspraak alsnog na te komen, of om schadevergoeding te betalen. Dan moet Anna de gemaakte afspraken wel kunnen bewijzen. Ze kan dus overwegen om toch nog even dat bierviltje erbij te pakken en de afspraken op te schrijven. Of een stuk wc-papier nota bene!
Als Rosa later toch echt geen zin blijkt te hebben om de vaat te wassen, kan Anna naar de rechter stappen. Het ligt wel voor de hand om eerst even een advocaat of mediator in te schakelen. Maar iets doet vermoeden dat zij in plaats van al dat gedoe gewoon lekker zelf de afwas zal doen.
Auteur: Inse Bekx