Sinds 30 januari 2024 geldt er een nieuwe lijn in de bestuursrechtspraak. Dit geeft u meer mogelijkheden om in bezwaar of beroep te gaan tegen een besluit van de gemeente, ook al is de termijn hiervoor verstreken.
Indien u het niet eens bent met een besluit van de gemeente, heeft u eventueel de mogelijkheid hiertegen in bezwaar of beroep te gaan. Dit zijn procedures waarmee u kunt opkomen tegen een besluit van de gemeente. Het is dan erg vervelend als de (vrij korte) termijn van zes weken al is verstreken. Dit heeft tot gevolg dat de gemeente niet kijkt naar de redenen waarom u het niet eens bent met de beslissing. Dit is erg ongunstig, maar gelukkig is er positief nieuws. Sinds een aantal recente uitspraken van de bestuursrechter, wordt uw bezwaar of beroep nu vaker in behandeling genomen, ook al is de termijn verstreken. Dit wordt nader toegelicht in dit artikel.
Rechtmatige termijnoverschrijding
In principe geldt voor het indienen van bezwaar of beroep een termijn van zes weken. Onder omstandigheden kunt u deze termijn echter rechtmatig overschrijden. Dit houdt in dat u dan alsnog bezwaar of beroep kunt indienen, na het verstrijken van de termijn.
Indien de termijn is verstreken, dient te worden gekeken of het redelijk is om te concluderen dat u, als indiener van het bezwaar- of beroepschrift, nalatig bent geweest. Dit houdt in dat u niet de maatregelen heeft genomen die van u verwacht worden, om het bezwaar tijdig in te dienen. Bij de beoordeling hiervan wordt gekeken naar twee aspecten.
Als eerste wordt er gekeken of het niet tijdig indienen aan u kan worden toegerekend. Daarbij wordt naar twee omstandigheden gekeken:
- Sprake van bijzondere omstandigheden: het kan zijn dat u door bijzondere omstandigheden uw bezwaar- of beroepschrift niet tijdig kon indienen. Het is dan eventueel niet aan u toe te rekenen, waardoor u alsnog bezwaar of beroep kunt indienen.
- Fouten van degene die uw besluit heeft genomen: bijvoorbeeld als de termijn niet bekend is gemaakt, of als het besluit u niet heeft bereikt. Daarbij is van belang hoeveel kennis u zelf van de bezwaar- en beroepsprocedure heeft. Zo zal het sneller aan u toe te rekenen zijn als u zelf al enige kennis van het recht hebt.
Daarnaast wordt gekeken of het bezwaar- of beroepschrift zo spoedig mogelijk is ingediend. Zodra u kennis neemt van het besluit, moet u zo snel mogelijk alsnog bezwaar of beroep indienen. Sinds 30 januari 2024 geldt hiervoor ook de volle termijn van zes weken.
Oude lijn in de bestuursrechtspraak
Hoe werd dit in eerdere rechtspraak toegepast? Zoals hiervoor is besproken, kan een termijnoverschrijding rechtmatig zijn indien sprake is van bijzondere omstandigheden. Dit gebeurde echter niet snel. De lat voor deze bijzondere omstandigheden lag erg hoog. U moet dan denken aan een ernstig ongeluk of wanneer uw geestestoestand zo is verslechterd dat u uw belangen niet voldoende meer kunt behartigen. Het simpelweg op vakantie zijn tijdens de bezwaartermijn zal bijvoorbeeld niet voldoende zijn. Alleen in gevallen waarin de indiener geen enkel verwijt kon worden gemaakt, werd een rechtmatige termijnoverschrijding aangenomen.
Nieuwe lijn in de bestuursrechtspraak
Volgens nieuwe rechtspraak kan het zo zijn dat u een gering verwijt kan worden gemaakt en de termijnoverschrijding alsnog rechtmatig is. Het kan dus zijn dat de termijnoverschrijding deels uw eigen schuld is, maar dat het toch door bijzondere omstandigheden rechtmatig is.
Daarbij wordt meer rekening gehouden met bijzondere omstandigheden. Waar wordt dan naar gekeken? Ten eerste wordt er gekeken naar persoonlijke omstandigheden van degene die het bezwaar indiend. U kunt dan denken aan psychisch onvermogen, ernstige ziekte of ongeval. Daarnaast wordt gekeken naar externe omstandigheden die voor overbelasting of stress bij de indiener zorgen. U kunt dan denken aan een natuurramp, brand in een woning of bedrijfspand.
Dit zijn echter slechts voorbeelden, in de praktijk is dit afhankelijk van het concrete geval.
Afsluitend
Kortom, sinds 30 januari 2024 is er meer mogelijkheid om bezwaar of beroep in te dienen na het verstrijken van de bezwaar- of beroepstermijn. Onder de oude lijn lag de lat erg hoog voor het aannemen van bijzondere omstandigheden die de termijnoverschrijding rechtvaardigen. De bestuursrechter zal nu meer rekening houden met deze bijzondere omstandigheden, waardoor de termijnoverschrijding vaker rechtmatig is.
Auteur: Larou te Nijenhuis