Met een slecht voorgevoel opent Noa haar Osiris. Helaas, met een 5,0 heeft zij haar herkansing net niet gehaald. Als ze tijdens de inzage ziet hoe haar docent haar herkansing heeft nagekeken, vindt zij dat hij erg streng is geweest. Haar docent houdt echter voet bij stuk, maar Noa is het er niet mee eens. Zij wil opkomen tegen zijn beslissing, maar hoe moet dat? Noa studeert overigens aan de RU. Voor studenten aan de HAN geldt grotendeels hetzelfde, maar hier en daar kan de regeling afwijken.
De voldoende, een onmogelijke (com)missie?
Alle universiteiten en hogescholen hebben voor elke opleiding een examencommissie. Deze examencommissie heeft als voornaamste taak om vast te stellen of studenten over alle benodigde kennis, inzicht en vaardigheden beschikken om een graad, zoals een bachelor of master, te behalen. Andere taken van de examencommissie zijn het verlenen van vrijstellingen voor vakken, het waarborgen van de kwaliteit van examens en het opleggen van sancties in geval van fraude. Voor besluiten met betrekking tot fraude en vrijstellingen krijg je als student dus met de examencommissie te maken. Voor het afnemen van tentamens en het vaststellen van een cijfer is de examencommissie echter niet bevoegd. De examencommissie wijst daarvoor een docent aan als examinator. In dit geval is de docent van Noa haar examinator. Noa krijgt dus niet met de examencommissie te maken, maar met de examinator.
Het hogerop zoeken
Tijdens de inzage hield de examinator voet bij stuk, dus wat is de volgende stap? Elke universiteit of hogeschool moet een college van beroep voor de examens (Cbe) hebben. Het Cbe is bevoegd om te oordelen over de beslissingen van examencommissies en examinatoren. Hier valt dus de 5,0 van Noa onder, maar bijvoorbeeld ook een sanctie opgelegd vanwege fraude of een afgewezen vrijstelling.
Noa moet binnen zes weken nadat ze haar cijfer heeft ontvangen beroep instellen bij het Cbe. ‘In beroep gaan’ wil niks anders zeggen dan de zaak voorleggen aan het Cbe. Het is belangrijk dat zij zich aan deze termijn houdt. Anders behandelt het Cbe haar zaak niet. Verder moet Noa een beroepschrift indienen. Een beroepschrift is een schriftelijk stuk waarmee de procedure bij het Cbe wordt ingesteld. Dit indienen gebeurt bij de daartoe bestemde faciliteit. Voor de RU is dat het Centraal Klachtenloket. Hier is uiteengezet waar het beroepschrift aan moet voldoen en waar dit ingediend kan worden. Voordat het Cbe op de zaak beslist, moet Noa nog één keer met de examencommissie in gesprek om er samen uit te komen. Als dat niet lukt, neemt het Cbe een beslissing. Het Cbe heeft tien weken de tijd om een beslissing te nemen, en die termijn begint te lopen als de beroepstermijn van zes weken is verstreken. De beslissing van de examinator of de examencommissie moet in overeenstemming zijn met de wet en bepaalde fundamentele beginselen. Zo moet de beslissing zorgvuldig zijn genomen en onderbouwd zijn met een goede motivering. Het Cbe kan de beslissing geheel of gedeeltelijk vernietigen als de beslissing in strijd is met de wet of die beginselen. Als het Cbe de beslissing vernietigt, kan het Cbe niet zelf een nieuwe beslissing nemen. Het Cbe verzoekt dan de examencommissie of examinator om een nieuwe beslissing te nemen.
Het nog hogerop zoeken
Het Cbe was het helaas niet met Noa eens, dus haar 5,0 blijft staan. Noa laat zich echter niet ontmoedigen. Ze kan haar zaak voorleggen aan de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (Afdeling). Dit is één van de hoogste bestuursrechters van Nederland en dit is dan ook de laatste stap die Noa kan nemen. Noa kan pas naar de Afdeling nadat zij haar zaak heeft voorgelegd aan het Cbe. Pas sinds 1 augustus 2023 kunnen studenten naar de Afdeling. Hiervoor bracht de student de zaak voor het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs (CBHO). De site van de RU is nog niet overal actueel, dus er wordt soms nog verwezen naar het CBHO.
De Afdeling toetst de beslissing van de examencommissie of de examinator niet inhoudelijk, maar kijkt alleen naar de beslissing van het Cbe. De Afdeling gaat dus niet na of Noa een hoger cijfer had moeten krijgen, maar kijkt of de beredenering van het Cbe juist is. De Afdeling controleert, net zoals het Cbe, of de beslissing van het Cbe in overeenstemming is met de wet en de beginselen.
Conclusie
Noa hoeft met haar 5,0 niet bij de pakken neer te zitten. Noa kan eerst naar het Cbe gaan om tegen haar onvoldoende op te komen. Daarbij is wel van belang dat ze de beroepstermijn van zes weken in de gaten houdt en een beroepschrift indient. Als het Cbe niet in het voordeel van Noa oordeelt, kan Noa ervoor kiezen om nog naar de Afdeling te gaan. De Afdeling is de laatste stap. Noa kan nog veel (tijdrovende) stappen ondernemen voor de behaalde onvoldoende, maar voor haar volgende tentamen is net iets harder blokken de snelste oplossing!
Heb jij net zoals Noa vragen over de juridische weg naar een voldoende? Kom dan vooral langs bij een van onze spreekuren. De medewerkers van Rechtswinkel Nijmegen-Oost helpen je graag verder!
Auteur: Lyke Zijlstra