Ga naar de inhoud

“Zie mogelijkheden, zoals de rechtswinkel, als een kans om uit te zoeken wat bij je past”

Foto: Liesbeth Siers

Liesbeth Siers was van 2001 tot 2003 werkzaam bij Stichting Rechtswinkel Nijmegen-Oost. Ze heeft de master Burgerlijk Recht behaald en is sinds 2016 werkzaam bij Van Schie advocaten, een wat kleiner kantoor dat zich met name richt op de sociale advocatuur. Liesbeth is gespecialiseerd in het asiel- en vluchtelingenrecht, vreemdelingenrecht en vreemdelingenbewaring. Wij spraken met haar over haar tijd bij de rechtswinkel en haar huidige werkzaamheden. 

Wie of wat heeft u ertoe aangezet bij de rechtswinkel te gaan? 

Veel studenten kiezen ervoor om naast hun studie iets praktisch te doen en dat sprak mij ook aan. Veel vriendinnen van mij waren actief bij andere rechtswinkels maar ik wilde niet te ver reizen. Via Vanessa, een kennis die ik kende via een gemeenschappelijke vriendin, hoorde ik over de Rechtswinkel Nijmegen-Oost. Zij is een kennis die daar al actief was en deze mogelijkheid sprak mij meteen aan. Het was dichtbij en leerzaam en het is bovendien een waardevolle toevoeging aan je cv. Het is fijn om iets naast je studie te doen dat je ook echt verder helpt in je toekomstige carrière.

De studie is behoorlijk theoretisch, waardoor je weinig inzicht krijgt in hoe je de theorie in de praktijk toepast. Dit werd duidelijk tijdens een tentamen in de master, waar we een dagvaarding moesten schrijven. Toen besefte ik dat ik geen idee had hoe ik dat moest aanpakken. Bij een rechtswinkel krijg je juist de kans om met échte praktijkvoorbeelden te werken, wat een enorm waardevolle aanvulling is op wat je tijdens de studie leert. 

Hoe heeft u de spreekuren ervaren? 

Vaak komen mensen tijdens het spreekuur met ontzettend veel informatie. Je moet dan zelf uitzoeken wat de belangrijkste zaken zijn. Vooral de eerste keer vond ik dat best overweldigend; mijn oren stonden aardig te klapperen. Gelukkig zit er in het begin een ervaren rechtswinkelier naast je, en dat is ontzettend fijn. Het geeft steun en helpt je om vertrouwen op te bouwen. Naarmate je meer ervaring opdoet, groeit dat vertrouwen en leer je beter omgaan met zulke situaties.

Het is daarnaast van groot belang om een sfeer te creëren waarin mensen zich comfortabel genoeg voelen om hun verhaal te delen. Vaak merk je dat gesprekken tijdens het spreekuur alle kanten opgaan, vooral omdat veel mensen moeite hebben om hun verhaal helder en gestructureerd te vertellen. Dit vraagt veel van jezelf: je moet goede vragen stellen en actief luisteren om echt tot de kern van het probleem te komen. Het is een uitdagende, maar ook erg leerzame ervaring. 

Welke activiteit met de rechtswinkel staat u het meest bij? 

Voor het rechtswinkelweekend gingen we destijds naar Maastricht. We verbleven in een prachtig, groot huis met een grote groep mensen. Tijdens het weekend hebben we allerlei leuke activiteiten gedaan. Zo bezochten we de graven van de Tweede Wereldoorlog, gingen we uit en kregen we een rondleiding door het indrukwekkende grottenstelsel onder de stad. 

Tijdens die rondleiding gingen we als ware juristen in spé uitgebreid in discussie met de gids over wat nu eigenlijk de oudste stad van Nederland is. Na de rondleiding volgde een speurtocht door de grotten. Maar natuurlijk dachten wij als juristen veel te ingewikkeld, wat erin resulteerde dat iedereen verdwaalde in het grottenstelsel. Gelukkig konden we met behulp van walkie talkies uiteindelijk onze weg weer terugvinden. Het was een onvergetelijk weekend vol avontuur en gezelligheid! 

Van wie of wat heeft u bij de rechtswinkel het meest geleerd? 

Van een kennis Vanessa, die er destijds voor heeft gezorgd dat ik bij de rechtswinkel kwam. Vanessa is iets ouder, super zorgvuldig en enorm empathisch. Als advocaat is het belangrijk om echt te luisteren naar wat iemand te vertellen heeft. De vraag van de cliënt staat centraal en Vanessa begrijpt dat als geen ander.

Bij de rechtswinkel waren er ook veel mensen die eerst een hbo-opleiding hadden gedaan en daarna doorgestroomd waren naar de universiteit om rechten te studeren. Deze groep had vaak al meer mensenkennis en was praktischer ingesteld, wat alleen maar een voordeel is in het werk bij de rechtswinkel. Tegenwoordig zie je steeds vaker dat studenten van het hbo doorstromen naar de universiteit. Mensen vragen zich dan weleens af waarom ze niet meteen aan de universiteit zijn begonnen, maar ik denk juist dat dit een toegevoegde waarde is. Met een hbo-achtergrond heb je vaak al meer mensenkennis en kun je makkelijker de koppeling maken tussen theorie en praktijk, wat je in het juridische werk alleen maar sterker maakt. 

U heeft een master Burgerlijk Recht gedaan, wat heeft ervoor gezorgd dat u uiteindelijk in het vreemdelingen- en asielrecht bent beland? 

De eerste jaren van mijn studie was ik vooral aan het genieten van mijn studententijd en lag de focus nog minder op de studie. Toen kwam ik in het derde jaar van de bachelor, ook wel het civiele jaar, en dit stond bekend als een erg lastig jaar. Toen had ik het idee dat ik wel echt aan de bak moest gaan. Ik kwam erachter dat dit de studie ook gelijk een stuk leuker en interessanter maakte. Ik was wel goed in civiel recht en ik vond het leuk, daarom ben ik toen die master gaan doen. Daarnaast vond ik bestuursrecht in de bachelor echt vreselijk. 

Na mijn studie ben ik gaan werken bij DAS Rechtsbijstand, maar dit paste niet bij mij. Daar kwam ik er ook achter dat ik niet verder wilde in het civiele recht. Het ging vooral om problemen die men vaak bij uitstek zelf zou moeten oplossen. Ik wist dus niet goed wat mijn rol daarin moest zijn. 

Daarna dacht ik: het moet helemaal anders, maar ik weet niet wat. Toen ben ik naar Eiffel gegaan, daar kon je bij verschillende rechtsgebieden een kijkje in de keuken nemen. Daar liep een project bij de IND (red: Immigratie- en Naturalisatiedienst), waar ik uiteindelijk ook terecht ben gekomen. Bij de IND ben ik erachter gekomen dat, hoewel ik bestuursrecht in de bachelor niet echt leuk vond, het vreemdelingenrecht toch wel interessant was. 

Waarom heeft u de overstap gemaakt naar de advocatuur? 

Op mijn dertigste had ik het gevoel dat er nog wel meer uit mijn carrière te halen was. In die tijd ben ik ook terugverhuisd naar Nijmegen en ben ik op de banenmarkt op de universiteit iemand van mijn huidige kantoor tegengekomen. Ik zat eigenlijk toevallig naast mijn huidige collega. Toen heb ik al laten vallen dat Van Schie Advocaten mij wel aansprak. Later, toen er een vacature vrij kwam, namen ze contact met mij op. 

Ik ben heel blij dat ik de overstap heb gemaakt, omdat ik echt een advocaat in hart en nieren ben en het werk echt super leuk vind, vooral het migratierecht, waar ik echt mijn hart aan verloren heb. Wanneer ik een zaak met succes afrond, kan dat grote impact hebben op het leven van mijn cliënt. Juist dat soort momenten vormen een enorme drijfveer en geven mij veel voldoening in mijn werk. 

Waarom heeft u gekozen voor de sociale advocatuur? 

Al in groep drie van mijn basisschool stond op mijn rapport dat ik een sterk gevoel voor rechtvaardigheid had. Ik ben dus echt een mensenmens en vind het belangrijk om mensen daadwerkelijk te kunnen helpen. Het uitzoeken van complexe vraagstukken vond ik altijd al leuk, maar juist het menselijke aspect van het werk geeft mij enorm veel voldoening. In mijn tijd bij de rechtbank heb ik een tijdje bij de sectie Handel gewerkt. Daar kwam ik erachter dat dit werk niet bij mij past. Ik kan veel harder werken wanneer ik echt iemand zijn leven kan veranderen, dan wanneer het alleen om grote geldbedragen gaat. Het is dus erg belangrijk om te kijken wat van nature bij je past als persoon, omdat je in het werk waarin je jezelf herkent, gewoon beter zult presteren. 

Wat vindt u zo fijn aan Van Schie Advocaten? 

Vanuit de opleiding wordt vooral gekeken naar de grote kantoren die de middelen hebben om veel mensen aan te nemen. Je hebt dan geen zekerheid om lang te blijven, maar je kunt natuurlijk wel veel ervaring opdoen. Ik vind het heel fijn dat eigenlijk alle mensen die bij ons komen werken hier voor langere tijd blijven werken. Hiermee creëer je echt een fijne samenwerking op informele en formele wijze. Iedereen kent elkaars privé-situatie, we hebben een jaarlijkse bbq en we gaan vaak borrelen. Dit zorgt ervoor dat iedereen heel makkelijk bij elkaar kan binnenlopen voor bijvoorbeeld vragen. We leren veel van elkaar, doordat we veel verschillende leeftijden hebben binnen het kantoor. De ouderen kunnen hun kennis overdragen aan nieuwe medewerkers. Maar ook juist de jonge mensen houden de ouderen bij de tijd, waardoor ze niet vast komen te zitten in oude denkpatronen. Een klein kantoor heeft dus heel veel voordelen, vooral voor de lange termijn. 

Wat zou u graag aan de huidige rechtswinkeliers willen meegeven? 

Als eerste moet je je afvragen wie je bent en wat bij je past. Op de universiteit wist ik echt nog niet dat ik sociaal advocaat in het vreemdelingenrecht wilde worden. Hier ben ik achter gekomen door verschillende dingen uit te proberen en door te kijken waaruit ik mijn motivatie haal. Je moet kijken waar je van nature goed in bent: waar hoef je weinig moeite voor te doen en wat gaat je eigenlijk redelijk makkelijk af? 

Als laatste wil ik meegeven dat het belangrijk is om zoveel mogelijk dingen uit te proberen. Beschouw vrijwilligerswerk bij een rechtswinkel als een kans om te ontdekken wat bij je past. Kies nu voor wat goed voelt en bij je past, zonder je te veel zorgen te maken over de toekomst. Blijf vooral nieuwsgierig.

Door: Larou te Nijenhuis en Chantal Jansen