Ga naar de inhoud

Geen erfgenaam van mijn partner? Ik heb toch een samenlevingscontract?

Luca en Emma hebben samen een huis gekocht. Ze willen alles graag goed juridisch geregeld hebben nu ze deze grote stap hebben gezet. Een vriendin van het stel is rechtenstudent en laat aan hen weten dat samenwonen geen juridische gevolgen met zich meebrengt.

Nu ze voor het eerst gaan samenwonen, vinden ze het een te grote stap om ook direct te gaan trouwen. Als ze hun vriendin om advies vragen, laat zij weten dat ze zit te denken aan een geregistreerd partnerschap of een samenlevingscontract. Wat is dit en wat is het verschil tussen deze twee vormen?

Het geregistreerd partnerschap
Als Luca en Emma voor een geregistreerd partnerschap kiezen, dan zijn zij automatisch elkaars partners volgens de wet. Het voordeel van een geregistreerd partnerschap is dat veel zaken automatisch zijn geregeld. Een geregistreerd partnerschap heeft, op een paar uitzonderingen na, dezelfde juridische gevolgen als bij een huwelijk.

Onder andere de volgende zaken worden automatisch geregeld als Luca en Emma een geregistreerd partnerschap aangaan: Ze mogen elkaars achternaam dragen, ze zijn verplicht elkaar (financiële) hulp en bijstand te verlenen en daarnaast zijn er belangrijke erfrechtelijke en fiscale gevolgen. Als Luca en Emma in de toekomst kinderen zouden krijgen, wordt niet alleen Emma, maar ook Luca automatisch juridisch ouder en heeft ook hij automatisch het gezag over hun minderjarige kinderen.

Een samenlevingscontract
Een samenlevingscontract is een overeenkomst waarin afspraken worden gemaakt als partners gaan samenwonen, maar door een samenlevingscontract word je niet gezien als elkaars partner voor de wet. Als Luca en Emma voor deze vorm kiezen, zijn zij verplicht zich te houden aan afspraken die ze hebben neergelegd in het samenlevingscontract. Emma en Luca kunnen ervoor kiezen het samenlevingscontract bij de notaris op te maken, maar ze mogen ook zelf een contract opstellen.

In een samenlevingscontract worden over het algemeen over drie hoofdgroepen onderwerpen regelingen getroffen: regelingen die gelden gedurende de periode van het samenwonen, regelingen voor het geval partners uit elkaar gaan en regelingen voor de situatie dat het samenwonen eindigt door het overlijden van een partner.

Luca en Emma kunnen afspraken maken over wie welk deel van de kosten voor het huishouden betaalt. Ook kunnen zij een verzorgingsverplichting opnemen. Dit vertoont overeenkomsten met wat bij een geregistreerd partnerschap automatisch het geval is, namelijk dat je een verplichting hebt om je partner te ondersteunen. In het geval dat Luca en Emma uit elkaar gaan, kunnen zij ook afspreken wie in de woning mag blijven wonen. Vervolgens kunnen ze afspraken maken over partneralimentatie. Partneralimentatie is de financiële bijdrage van de meest vermogende ex-partner aan de kosten van levensonderhoud voor de minst vermogende ex-partner.

Daarnaast kan een verblijvingsbeding opgenomen worden in het contract. Dat houdt in dat de partner alle gezamenlijke spullen krijgt als de ander overlijdt. Als Emma en Luca een verblijvingsbeding op willen nemen, dienen zij het samenlevingscontract bij de notaris op te laten stellen, omdat dit verdergaande gevolgen kan hebben voor nabestaanden.

Wat kunt u niet regelen in een samenlevingscontract?
Zoals gezegd is een samenlevingscontract anders dan een geregistreerd partnerschap. Niet alles kan geregeld worden in een samenlevingscontract. Er zijn veel verschillen te noemen, daarom  zijn hier twee voorbeelden.

Indien Luca en Emma gezamenlijk een kind krijgen en ze hebben alleen een samenlevingscontract, dan geldt dat Luca het kind moet erkennen  om ook juridisch de ouder van hun kind te worden en het gezag over hun minderjarige kind te krijgen. De vrouw die het kind heeft gebaard, in dit geval Emma, is altijd automatisch juridisch ouder. Emma en Luca kunnen dus niet afspreken in het samenlevingscontract dat Luca de juridisch vader is van het kind, zonder dat hij het kind heeft erkend.  Een samenlevingscontract zorgt er niet voor dat Luca en Emma automatisch erfgenamen worden van elkaar. Daar is een testament voor nodig.

Tot slot
Emma en Luca hebben goed nagedacht over het advies van hun vriendin en ze hebben gekozen voor een geregistreerd partnerschap. Ze worden dan gezien als elkaars partners voor de wet en met het oog op de toekomst, hebben ze daar een beter gevoel bij. De afspraken die ze in een samenlevingscontract zouden willen maken, zitten al verkapt in het geregistreerd partnerschap.

Auteur: Romee Rupert